[Ngữ văn 10] Soạn bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên – Nguyễn Dữ ngắn gọn nhất

Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ là một tác phẩm hay của chương trình Ngữ Văn lớp 10. Tuy nhiên, đây lại là một tác phẩm khó cần phân tích kỹ mới có thể hiểu và làm bài đạt điểm cao được. Công thức Toán Lý Hóa gửi đến các bạn bài viết về soạn tác phẩm này.

Tác giả Nguyễn Dữ, Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

– Nguyễn Dữ (không rõ năm sinh, năm mất) sống vào khoảng thế kỉ XVI, quê quán xã Đỗ Tùng, huyện Trường Tân (nay thuộc huyện Thanh Miện, tỉnh Hải Dương).

– Xuất thân trong gia đình khoa bảng (cha đỗ tiến sĩ đời Lê Thánh Tông), ông còn là học trò của Nguyễn Bỉnh Khiêm

– Từng đi thi và đã ra làm quan mặc dù vậy không bao lâu thì lui về ẩn dật.

Tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên – tác giả Nguyễn Dữ

* Thể loại: Chuyện chức phán sự đền Tản Viên cũng giống như các truyện của Truyền kì mạn lục, thuộc thể loại truyền kỳ.

* Tóm tắt:

Ngô Tử Văn vốn là một kẻ sĩ khảng khái, chính trực. Trong làng có một ngôi đền thiêng. Từ khi có một tên tướng giặc nhà Minh tử trận ở gần đền, hồn của hắn tác quái. Tức giận, Tử Văn châm lửa đốt đền để trừ hại cho dân. Một khi đốt đền, Tử Văn lên cơn sốt mê man, đối phương thấy tên hung thần đòi trả đền và đe dọa bắt đối phương xuống âm phủ. Thổ công bày tỏ thái độ cảm phục trước hành động dũng cảm của Tử Văn, mách chàng về tung tích, tội ác tên hung thần và cách đối phó. Đến đêm, khi bệnh nặng thêm, Tử Văn thấy hai tên quỷ đến bắt đối phương xuống âm phủ. Trước Diêm Vương, Tử Văn đã tố cáo tội ác của tên hung thần để hắn bị trừng phạt. Thổ công được phục chức, lính đưa Tử Văn trở về trần gian. Một tháng sau, Thổ công tiến cử Tử Văn giữ chức phán sự đền Tản Viên để tạ ơn.

* Bố cục: Văn bản có thể được chia làm 4 phần:

  • Phần 1: từ khi bắt đầu -> “vung tay không cần gì cả” : Tử Văn đốt đền.
  • Phần 2: tiếp -> “thầy cũng khó lòng thoát nạn” : Tư Văn với viên Bách họ họ Thôi và Thổ công.
  • Phần 3: tiếp -> “sai lính đưa Tử Văn về” : Tử Văn thắng kiện và được trở về trần gian.
  • Phần 4: còn lại: Tử Văn từ đó trở thành phán sự đền Tản Viên.

Soạn Chuyện chức phán sự đền Tản Viên – chương trình chuẩn

Các câu hỏi này nằm trong sách Ngữ Văn 10, tập 2, trang 60.

Câu 1: Theo anh (chị), việc làm của nhân vật Ngô Tử Văn có hàm ý gì?

A. Thể hiện khái niệm và thái độ của người tri thức ước muốn đả phá sự mê tín thần linh của quần chúng bình dân

B. Thể hiện sự khảng khái, chính trực và dũng cảm mong muốn vì dân trừ hại

C. Thể hiện tính hiếu thắng của người trẻ tuổi

D. Thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ qua việc diệt trừ hồn tên giặc xâm lược hung bạo, bảo vệ Thổ thần nước Việt, người từng có công giúp Lí Nam Đế chống ngoại xâm.

E. Ý kiến khác

Giải thích lí do tìm kiếm của anh (chị)

  • Việc làm của Ngô Tử Vàn là đốt đền, vạch tội hồn tên tướng giặc trước Diêm Vương. Hành động của Tử Văn xảy ra từ ý thức rõ ràng: ‘Thấy sự gian tà thì khônq chịu được” chứ không phải việc làm động chạm thần linh.
  • Qua lời giới thiệu về Tử Văn và lý do đốt đền của đối phương, ta thấy Tử Văn là con người “khảng khái”, “nóng nảy” và “cương trực”. Tử Văn là người coi trọng công lí, bất bình trước cái xấu, cái ác lộng hành làm mưa làm gió.
  • Cuộc tranh đấu giữa Ngô Tử Văn với hồn tên tướng giặc họ Thôi là cuộc đấu tranh giữa hai thế lực: công lí, chính nghĩa và phi nghĩa, gian tà.
  • Cuộc đấu tranh giữa hai thế lực này có hàm ý hiện thực rõ ràng và ý nghĩa nhân đạo sâu sắc, một mặt lên án giặc ngoại xâm, tố cáo sự cấu kết của thần quyền, mặt khác phản ánh hiện thực xã hội với cái nhìn tin tưởng vào chính nghĩa thắng gian tà.
  • Vì vậy: lời giải thích tốt nhất ở Đây là câu (e). Ý kiến khác
    • Bởi, hành động của Tử Văn vừa thể hiện sự khảng khái, chính trực và dũng cảm vì dân trừ hại, vừa thể hiện tinh thần dân tộc thật tự tin qua việc diệt trừ hồn tên giặc xâm lược hung bạo, bảo vệ thổ thần nước Việt.
    • Lời giải thích (a) chỉ đúng một phần rất nhỏ vì Ngô Tử Văn có đả phá mặc dù vậy là đả phá sự ngu tín vào những thần ác, thần bất chính chứ khóng đả phá tập tục thờ cúng thần linh nói chung.
    • câu trả lời (c) hoàn toàn là sai vì Ngô Tử Văn không đốt đền một cách vô cớ, ngoài ra trước khi đốt, Tử Văn “tắm gội sạch sẽ, khấn trời” rồi mới “châm lửa đốt đền”. Hành động đó của Tử Văn chứng tỏ chàng đã suy xét rất kĩ lưỡng chứ đâu phải hành động của người tuổi trẻ hiếu thắng.

Câu 2: Theo anh (chị), chi tiết Diêm Vương xử kiện ở âm phủ nói lên điều gì?

A. Thể hiện sự tin tưởng của con người thời trung đại: bên cạnh cõi trần còn có một toàn cầu khác là âm phủ, địa điểm chúng ta sau khi chết sẽ phải đến để nhận sự phán xét và thưởng phạt về những việc làm của mình khi còn sống.

B. Thể hiện khát vọng công lí chưa thực hiện được trong cuộc sống trần thế của người xưa.

C. Nhằm đẩy cãi vả kịch tính của truyện đến cao trào để nhân vật chính – Ngô Tử Văn – có dịp bộc lộ bản lĩnh, khí phách của mình.

D. có ý nghĩa khuyên răn, giáo dục con người nên sống và hành động thế nào cho đúng đắn, hợp lẽ phải, tránh làm điều ác

E. Ý kiến khác

Trình bày lí do chọn lựa của anh (chị)

  • Chọn câu E: Ý kiến khác.
  • Bởi: Chi tiết Diêm Vương xử kiện ở âm phủ là một chi tiết cần thiết trong việc thể hiện nội dung tư tưởng của tác phẩm. Chi tiết này thể hiện sự tin tưởng của người trung đại về một toàn cầu khác bên cạnh cõi trần (thế giới âm phủ), địa điểm chúng ta sau khi chết sẽ phải đến để nhận sự phán xét và thưởng phạt về những việc làm của mình khi còn sống. Nó cũng đồng thời thể hiện khát vọng công lí chưa thực hiện được trong cuộc sống trần thế của người xưa. Nó là một bước ngoặt của câu chuyện, là chi tiết thiết yếu nhằm đẩy kịch tính của câu chuyện lên đến cao trào để nhân vật chính có dịp bộc lộ bản lĩnh và khí phách của mình. Nó cũng mang ý nghĩa khuyên răn, nhằm giáo dục con người nên sống và hành động thế nào cho đúng đắn, hợp lẽ phải, tránh làm điều ác.

Câu 3: Chi tiết Ngô Tử Văn được nhận chức phán sự ở đền Tản Viên có hàm ý gì?

  • Chi tiết Ngô Tử Văn được nhận chức phán sự ở đền Tản Viên có ý nghĩa:
    • Khẳng định niềm tin chính cụ thể thắng tà
    • Thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ, sự đấu tranh triệt để với cái xấu, cái ác để bảo vệ dân bảo vệ chính nghĩa.

Câu 4: Nghệ thuật kể chuyện đặc sắc và lôi cuốn của Nguyễn Dữ

  • Nghệ thuật kể chuyện đặc sắc và thu hút của Nguyễn Dữ:
  • Nghệ thuật kể chuyện thu hút. Yếu tố kì ảo dày đặc, xen lẫn chuyện người, chuyện thần, chuyện ma, toàn cầu thực ảo, trần thế, địa ngục… khiến cho câu chuyện càng trở nên thu hút. Kì ảo là phương thức đáng chú ý để chuyên chở nội dung và cảm hứng hiện thực.
  • Cách kể chuyện từng đoạn theo trình tự thời gian đầy li kì biến hoá mà vẫn tự nhiên, logic, có thắt – mở nút.
  • Tác giả đã dẫn dắt chuyện vô cùng khéo léo, mở ra bằng một sự việc bất ngờ rồi dẫn dắt dần tới đỉnh điểm của kịch tính và giải quyết một cách có lí, thoả đáng. người coi hồi hộp theo dõi diễn biến các sự việc để rồi cuối cùng thở phào nhẹ nhõm, chủ đế tư tưởng của chuyện bởi vậy được nổi bật.

Câu 5: Nêu đề tài câu chuyện

  • Thể hiện hình ảnh người trí thức Tử Văn với tính tình cương trực, dũng cảm đốt đền, cùng lúc đó làm cho rõ hành động mạnh mẽ, quyết liệt vạch mặt gian tà trước công lí, giành thắng lợi

Rút ra bài học từ Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

  • Chuyện chức phán sự đền Tản Viên đề cao tinh thần khẳng khái, cương trực, dám tranh đấu chống lại cái ác trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn, một người trí thức nước Việt; cùng lúc đó thể hiện sự tin tưởng công lí, chính nghĩa cụ thể sẽ thắng lợi gian tà.
  • Bằng nghệ thuật kể chuyện tu hút, nhân vật xuất hiện lần đầu sắc nét, tình tiết và diễn biến truyện giàu kịch tính, truyện đã đế lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người coi.

Luyện tập tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, Nguyễn Dữ

Câu 1 (trang 61 sgk Văn 10 Tập 2):

Gợi ý trả lời: Học sinh có khả năng chọn lựa cách kết tùy vào logic và sự lí giải của cá nhân, miễn sao hợp lý và bảo đảm tính nhân văn, giá trị của tác phẩm.

Gợi ý trả lời: Chọn kết thúc khác:

Để cho Tử Văn bắt tay vào làm sống trên cõi trần thế và làm một vị quan thanh liêm chính trực, hết lòng vì dân thay vì tới nhậm chức phán sự ở đền Tản Viên.

Tìm kiếm cái kết này bởi vì sự tồn tại của Tử Văn ở cõi trần thế sẽ khiến cuộc sống của nhân dân được ấm no, bình an, cùng lúc đó người dân, quan trọng nhất là những người trí thức có thể lấy đấy làm tấm gương mà noi theo, cuộc sống sẽ ngày càng có phần đông người như Tử Văn, dám đứng lên bảo vệ lẽ phải và công lý.

Câu 2 (trang 61 sgk Văn 10 Tập 2)tóm lược truyện (không quá 20 dòng)

(tham khảo đoạn trên)

Tổng kết

Sau đây là bài soạn ngắn gọn nhất về tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của tác giả Nguyễn Dữ. Công thức Toán Lý Hóa hy vọng các bạn học sinh đã nắm được bài học để có thể học tốt nhất tác phẩm này nhé!

Viết một bình luận