[Vật lý 9] Từ phổ và Đường sức từ là gì? Lý thuyết từ phổ

Đường sức từ và Từ phổ là hai kiến thức quan trọng cần lưu ý trong chương trình Vật lý 9. Bài viết hệ thống lại tổng quát khái niệm cũng như bài tập đầy đủ, dễ hiểu nhất để các bạn học sinh có thể nắm được.

Từ phổ là gì?

• Từ phổ là hình ảnh cụ thể về các đường sức từ. Có thể thu được từ phổ bằng cách rắc hạt mạt sắt lên tấm nhựa đặt trong từ trường và gõ nhẹ.

Đường sức từ là gì?

• Đường sức từ cho phép ta biểu diễn từ trường.
• Các kim nam châm nối đuôi nhau dọc theo một đường sức từ. Cực Bắc của kim này nối với cực Nam của kim kia.
• Các đường sức từ có chiều nhất định. Ở bên ngoài thanh nam châm, chúng là những đường cong đi ra từ cực Bắc, đi vào từ cực Nam của nam châm.
• Nơi nào mạt sắt dày thì đường sức từ mạnh, nơi nào mạt sắt thưa thì đường sức từ yếu.

Xem thêm:

[Vật lý 9] Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn

[Vật lý 9] Tác dụng từ của dòng điện là gì? Lý thuyết từ trường

Bài tập từ phổ trong SGK

Đây là bài tập từ SGK Vật lý 9, mời các bạn xem qua cách giải

Bài C1 (trang 63 SGK Vật Lý 9): Các mạt sắt xung quanh nam châm được sắp xếp như thế nào?

Giải

Các mạt sắt xung quanh nam châm được sắp xếp thành những đường cong nối từ cực này sang cực kia của nam châm. Càng ra xa nam châm, các đường này càng thưa dần.

Bài C2 (trang 63 SGK Vật Lý 9): Nhận xét về sự sắp xếp của các kim nam châm nằm dọc theo một đường sức từ (hình 23.3 SGK)

Giải

Kim nam châm định hướng theo một chiều nhất định trên mỗi đường sức từ.

Bài C3 (trang 64 SGK Vật Lý 9): Đường sức từ có chiều đi vào cực nào và đi ra từ cực nào của thanh nam châm?

Giải

Đường sức từ có chiều đi vào cực Nam và đi ra từ cực Bắc của thanh nam châm.

Bài C4 (trang 64 SGK Vật Lý 9): Hình 23.4 SGK cho hình ảnh từ phổ của nam châm chữ U. Dựa vào đó hãy vẽ các đường sức từ của nó. Nhận xét về dạng của các đường sức từ ở khoảng cách giữa 2 từ cực.

Giải

Các đường sức từ ở khoảng giữa hai từ cực của nam châm hình chữ U gần như song song với nhau.

Bài tập minh họa SBT từ phổ – đường sức từ

Bài 1: Chiều đường sức từ của hai nam châm được cho trên hình 23.3. Nhìn hình vẽ, hãy cho biết tên các từ cực của nam châm.

Giải

Trên hình 23.3a SBT: Đầu A của thanh nam châm là cực Nam.

Trên hình 23.3a SBT: Đầu 2 của thanh nam châm chữ U là cực Bắc.

Bài 2: Hình 23.2 cho biết một số đường sức từ của thanh nam châm thẳng. Hãy dùng mũi tên chỉ chiều đường sức từ tại các điểm C, D, E và ghi tên từ cực của nam châm.

Giải

Căn cứ vào sự định hướng của kim nam châm đã cho, vẽ chiều của đường sức từ đi qua C. Từ đó xác định cực Bắc, cực Nam của thanh nam châm và chiều của đường sức từ còn lại (hình 23.2)

Tổng kết

Công Thức Toán Lý Hóa gửi đến bạn bài viết hệ thống kiến thức tổng quát về định nghĩa, bài tập ứng dụng của Từ phổ – Đường sức từ trong SGK và SBT. Hy vọng các bạn học sinh sẽ nắm rõ được kiến thức này và vượt qua nó dễ dàng trong giờ học ở lớp.