Là một đất nước có nền nông nghiệp phát triển lâu đời, ông cha ta đã đúc kết rất nhiều kinh nghiệm trong nghề nông để truyền dạy cho các thế hệ sau. Trong bài viết này, congthuctoanlyhoa xin chia sẻ một số câu ca dao, tục ngữ về nông nghiệp hay và ý nghĩa, mời các bạn cùng tham khảo.
Ca dao, tục ngữ từ xưa đến nay luôn là những kinh nghiệm quý báu của thế hệ trước truyền lại cho thế hệ sau. Ta có thể dựa vào những câu tục ngữ này để dự đoán mùa vụ, thời tiết, mùa màng…
1. Ca dao, tục ngữ về kinh nghiệm làm ruộng
1. Đồng lúa lấp ló bên bờ
Hễ nghe sấm thì phất cờ
Nghĩa là lúa mùa là lúa vụ hè thường khô hạn, thiếu nước nên cây lúa chỉ cao ngang mặt ruộng. Nếu có sấm sét tức là có mua bán, lúa sẽ trổ bông và mùa màng bội thu.
2. Tháng 12 là tháng trồng khoai
Tháng giêng trồng đậu, tháng hai trồng cà chua
Tháng ba ruộng cày vỡ
Tháng tư làm ruộng đầy mưa
Câu tục ngữ này chia sẻ về kinh nghiệm và thời vụ gieo trồng trong năm phù hợp với từng loại cây trồng để vụ mùa bội thu hơn. Cụ thể, tháng 12 trồng khoai, tháng 1 trồng đậu, tháng 2 trồng cà, tháng 3 cày ruộng không gieo, tháng 4 gieo mạ trồng lúa.
3. Muốn ăn cơm xem rằm tháng tám.
Muốn ăn cơm cúng, xem rằm tháng giêng.
Muốn ăn cơm tháng mười, ngắm trăng mồng tám tháng tư
4. Cấy lúa trên ruộng lạ, gieo một hạt từ ruộng quen
Tức là gieo mạ phải gieo vào ruộng chỉ gieo để mạ phát triển tốt, còn cấy lúa thì có thể cấy ruộng lạ. (Ruộng lạ là ruộng trồng hoa màu nhiều vụ như: vụ khoai, vụ lúa,…)
5. Tháng 6 cấy huyết rồng, tháng 12 cấy không ra.
(Tháng sáu gieo lúa, tháng chạp cấy lúa là thời vụ.)
Chiêm ngưỡng ba trái vải, đúng mùa.
(Lúa sớm phải cấy đúng ngày, đúng thời vụ; sớm hay muộn một chút cũng được.)
6. Trồng tre trên đất sỏi đá, trồng tỏi trên đất phù sa.
Tức là tre sống được trên đất đá khô cằn, tỏi phải trồng trên đất màu mỡ mới cho nhiều củ.
7. Một cục đất bằng một đống phân.
8. Thiếu đất trồng dừa, thừa đất trồng cau
9. Đất màu mỡ trồng đậu, ngô
Đất úng trồng lúa, đất khô làm vườn”;
10. Thiếu tháng hai mất cà,
Thiếu tháng ba mất vé,
Lỡ tháng tám mất hoa cá,
Tháng tư nhớ hoa ly
11. Tháng giêng trồng trúc, tiêu xanh
12. Tháng giêng rét, tháng hai rét, tháng ba rét
13. Chiếu trăng mười bốn bắt tằm
Khi trăng sáng vào ngày rằm, bạn có thể nhìn thấy cây lúa
14. Tháng bảy mưa gãy cành tràm
Bưởi da trời nắng tháng tám
15. Trăng mờ sáng tốt. Mặt trăng tỏa sáng tốt
2. Ca dao, tục ngữ về cây xanh
1. Hoa lài hoa huệ
Không thơm ngào ngạt như hoa bưởi
Hàm ý rằng hoa bưởi là loài hoa lâu tàn và có hương thơm nhẹ nhàng so với hoa lài, huệ, lài.
2. Mặc áo nào đẹp hơn hoa sen
Lá xanh với hoa trắng và nhị vàng
Hoa sen là loài hoa có vẻ đẹp độc đáo, mọc lên từ đầm lầy nhưng hoa sen thơm ngát, lá xanh, hoa trắng, nhị vàng.
3. Sợi dây trên mây
Đó là đậu rồng
Đủ vợ đủ chồng
Đó là một quả đu đủ
Cắt ra nhiều mủ
Đó là một quả chuối đắng
4. Sọc, có hoa
Đó là quả vải thiều
Đẹp như thiếu nữ
Quả hồng, quả đào
Mắt sáng như sao
Nó khác với nhãn
5. Đầm sen, bãi sậy, rừng tràm,
Kinh dài xé đất, cây xanh che trời.
6. Trời nắng như đổ lửa
Nhưng cây xanh vẫn khô héo
Bóng râm để che phủ mặt đất
Bóng mát che người.